Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα

σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα(ΣΜΝ) | Δρ. Χριστάκης

Τι είναι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα(ΣΜΝ)

Tα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία λοιμώξεων που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή και μπορεί να οφείλονται σε βακτηρίδια, μύκητες, πρωτόζωα, παράσιτα και ιούς. Λοιμώξεις μπορούν να εντοπισθούν στα σωματικά υγρά όπως το σπέρμα, στο δέρμα των γεννητικών οργάνων και στις περιοχές γύρω τους, και κάποιες στο στόμα, στο λαιμό και το ορθό. Κάποια σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα δεν προκαλούν συμπτώματα ενώ άλλα μπορούν να προκαλέσουν δυσφορία και πόνο. Αν δεν αντιμετωπιστούν, κάποια μπορούν να προκαλέσουν πυελική φλεγμονώδη νόσο, υπογονιμότητα, χρόνιο πυελικό άλγος και καρκίνο του τραχήλου. Όσους περισσότερους σεξουαλικούς συντρόφους έχει ένα άτομο, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος μόλυνσης από κάποιο ΣΜΝ ή μετάδοσης ΣΜΝ.

Σημαντικά :

• Το προφυλακτικό προστατεύει από τη μετάδοση σεξουαλικών μεταδιδόμενων νοσημάτων όταν χρησιμοποιούνται σωστά και συνεχώς.

• Κάποια σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα δεν προκαλούν συμπτώματα.

• Κάποια σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα μπορούν να θεραπευτούν.

• Στις περισσότερες περιπτώσεις , οι κολπικές εκκρίσεις που προέρχονται από κάποια λοίμωξη δεν είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενη.

Σ.Μ.Ν που οφείλονται σε μικρόβια


Γονόκοκκος

H μόλυνση με γονόκοκκο (Neisseria gonorroeae) είναι αρκετά συχνό σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα και ευθύνεται για τη «γονόρροια». Η μόλυνση σπάνια είναι ασυμπτωματική και στη γυναίκα εμφανίζεται συνήθως συμπτωματολογία κολπίτιδας και τραχηλίτιδας , με χαρακτηριστικά βλεννώδη κολπικά υγρά, ενώ σε περιπτώσεις που προσβληθεί και η ουρήθρα η γυναίκα εμφανίζει δυσουρία( κάψιμο στην ούρηση) και συχνουρία. Σε παραμελημένες περιπτώσεις είναι επίσης δυνατόν να εμφανιστεί σαλπιγγίτιδα ,βαρθολινίτιδα ή ακόμα και φλεγμονή σε όργανα μακριά από το γεννητικό σύστημα. Στον άνδρα συνήθως εμφανίζεται ουρηθρίτιδα και προστατίτιδα. Μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να προκύψει όταν μία έγκυος με ενεργή γονόρροια γεννήσει , είναι η οφθαλμία στο νεογέννητο, καθώς ο γονόκοκκος μπορεί να προσβάλει τα μάτια του νεογνού οδηγώντας ακόμα και στην τύφλωση του κατά την νεογνική περίοδο. Η διάγνωση της γονόρροιας γίνεται με την εξέταση των κολπικών υγρών της γυναίκας ή με την ανίχνευση της Neisseria στην ουρήθρα ή στα ούρα του άνδρα. Η θεραπεία είναι απλή με διάφορα σχήματα αντιβιοτικών και είναι λάθος η μόλυνση να «αγνοηθεί»

Σύφιλη

Η σύφιλη είναι ένα άλλο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα ,το οποίο οφείλεται στην ωχρά σπειροχαίτη (treponema pallidum) . Η σύφιλη ,εκτός από την σεξουαλική επαφή, μπορεί να μεταδοθεί στο έμβρυο στη διάρκεια της κύησης ή κατά τον τοκετό, με το φιλί ή άλλη άμεση επαφή με μια ενεργό βλάβη , με τη μετάγγιση φρέσκου ανθρώπινου αίματος και με μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων. Η σύφιλη εκδηλώνεται σε τέσσερα στάδια. Στο πρώτο στάδιο εμφανίζεται ένα έλκος στην περιοχή των γεννητικών οργάνων που δεν προκαλεί πόνο και το οποίο , έπειτα από 3 έως 10 εβδομάδες , επουλώνεται μόνο του. Το δεύτερο στάδιο εμφανίζεται, κατά μέσο όρο, ύστερα από 2 μήνες με γενικευμένες εκδηλώσεις , όπως εξάνθημα, πυρετό και διόγκωση των λεμφαδένων. Ακολουθεί το τρίτο στάδιο (λανθάνον στάδιο) χωρίς συμπτώματα και αργότερα εκδηλώνεται το τέταρτο στάδιο που είναι το τελικό στάδιο της νόσου, με βαριά προσβολή του νευρικού συστήματος και των αγγείων . Η σύφιλη μπορεί να θεραπευτεί με την κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή ένα διαγνωστεί έγκαιρα.

Τριχομονάδες

Άλλοι μικροοργανισμοί που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή είναι οι τριχομονάδες που προκαλούν συμπτώματα κολπίτιδας . Η τριχομοναδική κολπίτιδα οφείλεται στο πρωτόζωο τριχομονάδα του κόλπου (Trichomonas vaginalis). Το πρωτόζωο αυτό ζει μόνο μέσα στον κόλπο ,τη γυναικεία ουρήθρα και την ανδρική ουρήθρα. Στους άνδρες η προσβολή της ανδρικής ουρήθρας από τριχομονάδες μπορεί να είναι ασυμπτωματική ενώ στις γυναίκες μπορεί να είναι ασυμπτωματική μέχρι και στο 50% των περιπτώσεων. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις η φλεγμονή είναι συνήθως πολυεστιακή και αφορά το αιδοίο , τον κόλπο , τον τράχηλο της μήτρας και την ουρήθρα (εκδηλώνεται με δυσουρία). Επίσης μπορεί να εμφανίζεται κολπική υπερέκκριση άφθονου δύσοσμου υγρού ,που είναι υδαρές και αφρώδες και έχει πράσινο-γκρίζο χρώμα. Η διάγνωση γίνεται με την εξέταση των κολπικών υγρών και η θεραπεία περιλαμβάνει την χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού για τουλάχιστον επτά ημέρες.

Χλαμύδια

Η χλαμυδιακή λοίμωξη είναι η συχνότερη σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη που οφείλεται στο βακτήριο Chlamydia trachomatis και μπορεί να οδηγήσει σε σαλπιγγίτιδα και πυελική φλεγμονή ένα δεν θεραπευτεί. Η χλαμυδιακή λοίμωξη είναι ασυμπτωματική στο 30-50% των περιπτώσεων και μπορεί να επιμένει για αρκετά χρόνια. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις τα συμπτώματα που μπορεί να προκαλέσει η λοίμωξη από χλαμύδια είναι αυξημένες κολπικές εκκρίσεις ,αιμορραγία μετά τη σεξουαλική επαφή, πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή ,πυρετό, συχνοουρία ή δυσουρία. Η σοβαρότητα της προσβολής από χλαμύδια βρίσκεται στο γεγονός ότι μπορεί αθόρυβα να προκαλέσει σοβαρές αλλοιώσεις στη σάλπιγγα που μπορεί να οδηγήσει σε μελλοντική υπογονιμότητα ενώ έχει ενοχοποιηθεί για αυξημένη πιθανότητα έκτοπης κύησης και αυτόματης έκτρωσης. Τέλος ,η διάγνωση γίνεται με την εξέταση των κολπικών υγρών και η θεραπεία περιλαμβάνει την χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού για τουλάχιστον 10 ημέρες ενώ την ίδια θεραπεία πρέπει απαραίτητα να ακολουθήσει και ο ερωτικός σύντροφος της γυναίκας
Σ.Μ.Ν που οφείλονται σε ιούς

Έρπης των γεννητικών οργάνων

Ο έρπης των γεννητικών οργάνων αποτελεί μια από τις συχνότερες λοιμώξεις που ταλαιπωρεί πολλά ζευγάρια και οφείλεται στον ιό του απλού έρπητα( Herpes Simplex Virus-HSV). Υπάρχουν δύο ορολογικοί τύποι του ιού του έρπητα , ο HSV -1 που προσβάλλει κυρίως την περιστοματική περιοχή και ο HSV-2 που προσβάλλει κυρίως τα γεννητικά όργανα. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο επιχείλιος έρπης, που εμφανίζεται στα χείλη και στο στόμα έπειτα από κάποια γρίπη ή σε περιόδους άγχους , μπορεί να μολύνει και τα γεννητικά όργανα , αν έρθει σε επαφή με την περιοχή. Ο έρπης προκαλεί χαρακτηριστικές βλάβες στα σημεία που προσβάλλει. Αρχικά εμφανίζεται μια κοκκινίλα που προκαλεί πόνο ή κάψιμο και στη συνέχεια στο σημείο αυτό παρουσιάζονται μικρές φυσαλίδες (η μία δίπλα στην άλλη ) που διαρκούν έως 5 ημέρες. Στη συνέχεια αυτές οι φυσαλίδες «ξεραίνονται» και επουλώνονται. Η πορεία της λοίμωξης διαρκεί περίπου 15 ημέρες , και στο διάστημα αυτό ο έρπης μπορεί να μεταδοθεί στο σεξουαλικό σύντροφο του πάσχοντα. Μετά την υποχώρηση του επεισοδίου, ο ιός παραμένει σε σιωπηλή κατάσταση στον οργανισμό, χωρίς όμως να μεταδίδεται, και σε κάποιες χρονικές στιγμές η λοίμωξη αναζωπυρώνεται. Συχνά υπάρχουν περιπτώσεις γυναικών που παρουσιάζουν υποτροπές της λοίμωξης κάθε μήνα κατά τη διάρκεια της περιόδους τους. Η πρόληψη της μόλυνσης είναι η αποφυγή των επαφών με άτομα που παρουσιάζουν ενεργό λοίμωξη , για όσο διάστημα διαρκεί αυτή, ενώ η θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση ιοστατικών φαρμάκων.

HPV-ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων

Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων ή κονδυλωμάτων (Human Papillomavirus/HPV) μεταδίδεται κυρίως από τη σεξουαλική επαφή . Ο HPV είναι τόσο συχνός και μπορεί τόσο εύκολα να μεταδοθεί που ακόμα και οι μονογαμικές σχέσεις καταλήγουν σε μόλυνση. Στη μετάδοση με τη σεξουαλική επαφή ο χρόνος εκδήλωσης του ιού κυμαίνεται από 3 εβδομάδες έως 8 μήνες και συχνά η μόλυνση από HPV αποκαλύπτεται τυχαία στο τεστ Παπανικολάου. Υπάρχουν πολλοί τύποι HPV ιών και κάποιοι από αυτούς προκαλούν βλάβες , ιδίως στον τράχηλο της μήτρας και στο αιδοίο, που θεωρούνται προκαρκινικές καταστάσεις, δεδομένου ότι εάν δεν αντιμετωπιστούν , είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε εκτροπή των μολυσμένων κυττάρων προς κακοήθεια. Ο ιός του HPV είναι αυτός που προκαλεί και τα κονδυλώματα που είναι συνήθως εμφανή στην εξέταση με γυμνό μάτι. Τα κονδυλώματα προεξέχουν από το δέρμα και είναι ψηλαφητά, ενώ τα περισσότερα έχουν μικρό μέγεθος (λιγότερο από ένα εκατοστό) και σε λίγες περιπτώσεις αυξάνεται το μέγεθος τους.

Το χρώμα τους ποικίλει και μπορεί να είναι ίδιο με το χρώμα του δέρματος ή πιο ανοιχτό (προς το λευκό). Σε πολλές περιπτώσεις όμως έχουν πιο σκούρο χρώμα από το δέρμα (προς το καφέ ή προς το γκρι). Τα κονδυλώματα που βρίσκονται στους βλεννογόνους (μέσα από τα χείλη του αιδοίου, στον κόλπο, στον τράχηλο της μήτρας και μέσα στον πρωκτικό σωλήνα) είναι ροζ ή λευκωπά. Οι μολύνσεις από HPV πρέπει πάντα να θεραπεύονται, ενώ αν μια γυναίκα εμφανίσει εξωτερικά κονδυλώματα πρέπει απαραίτητα να ελέγχεται το εσωτερικό του κόλπου και ο τράχηλος με κολποσκόπηση, για πιθανή εντόπιση του ιού και εκεί. Τα εξωτερικά κονδυλώματα μπορεί να αντιμετωπιστούν με τοπική φαρμακευτική αγωγή( κυρίως σε μικρά εξωτερικά κονδυλώματα) συνήθως όμως προτιμάται η αφαίρεση με καυτηρίαση ή η εξάχνωση με ακτίνες laser, όπως και για την περιοχή του τραχήλου, με την οποία καταστρέφονται τα μολυσμένα κύτταρα.

AIDS-HIV

Ο ιός της ανοσοανεπάρκειας του ανθρώπου (Human Immunodeficiency Virus/HIV) προκαλεί το σύνδρομο της επίκτητης ανοσοανεπάρκειας (Acquired Immunodeficiency Syndrome- AIDS) με απλά λόγια το AIDS ,προκαλείται από έναν ιό (HIV) , ο οποίος προκαλεί μια σοβαρή αναταραχή στο ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου, οδηγώντας σε ανάπτυξη απρόβλεπτων λοιμώξεων ή ακόμα και νεοπλασιών. Αν και ο ιός έχει απομονωθεί σε όλες τις εκκρίσεις των ατόμων που πάσχουν , ο κύριος τρόπος μετάδοσης του είναι με τη σεξουαλική επαφή. Μετά τη μόλυνση , ακολουθεί συνήθως μια περίοδος κατά την οποία τα άτομα που έχουν προσβληθεί δεν παρουσιάζουν συμπτώματα , είναι όμως φορείς του ιού και μπορούν να τον μεταδώσουν. Όπως αναφέραμε λοιπόν μπορεί η μόλυνση από τον HIV να μην παρουσιάζει συμπτώματα στην αρχή , όμως καθώς τα CD4+ λεμφοκύτταρα αρχίζουν να ελαττώνονται μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα που σχετίζονται με ευκαιριακές λοιμώξεις ,όγκους ή νευρολογικές καταστάσεις. Επίσης στις HIV οροθετικές γυναίκες υπάρχει αυξημένη συχνότητα ανώμαλων κυτταρολογικών ευρημάτων στο τεστ Παπανικολάου όπως και αυξημένη συχνότητα παρουσίας κονδυλωμάτων. Τα βασικά μέτρα προφύλαξης από το AIDS είναι η χρήση του προφυλακτικού με κάθε σεξουαλικό σύντροφο, η συνειδητοποίηση του κινδύνου από τα άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ,η τήρηση των κανόνων υγιεινής, ο σχολαστικός έλεγχος του αίματος που προορίζεται για μετάγγιση , η αποφυγή κοινής χρήση βελόνων και η αποστείρωση οδοντιατρικών και χειρουργικών εργαλείων.

Ηπατίτιδα Β και C

Η ηπατίτιδα B και C οφείλονται στον ιό της ηπατίτιδας B και C αντίστοιχα και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμούνται, δεδομένου ότι οι επιπλοκές από το ήπαρ που είναι δυνατόν να προκαλέσουν είναι εξαιρετικά σοβαρές. Οι τρόποι μετάδοσης είναι με τη σεξουαλική επαφή με μολυσμένο άτομο χωρίς προφύλαξη , με κάθετη μετάδοση από πάσχουσα έγκυο στο έμβρυο, από μετάγγιση αίματος , από κοινή χρήση βελόνων ή προσωπικών αντικειμένων(οδοντόβουρτσα, ξυραφάκια κλπ.). Η λοίμωξη μπορεί να έχει καμιά ή ήπια συμπτωματολογία όπως ανορεξία, ναυτία ,εμετό, κόπωση και δεκατική πυρετική κίνηση, αλλά μπορεί να εμφανιστεί ως κεραυνοβόλος ηπατίτιδα ή να εξελιχθεί σε χρόνια μορφή. Η διάγνωση γίνεται με εργαστηριακές εξετάσεις με απλή αιμοληψία όπου αναγνωρίζονται αντιγόνα και αντισώματα ενάντια του ιού. Τα βασικά μέτρα προφύλαξης είναι η χρήση προφυλακτικού κατά την σεξουαλική επαφή , η τήρηση των κανόνων υγιεινής, ο σχολαστικός έλεγχος του αίματος που προορίζεται για μετάγγιση , η αποφυγή κοινής χρήση βελόνων ,η αποστείρωση οδοντιατρικών και χειρουργικών εργαλείων καθώς και ο εμβολιασμός που υπάρχει μόνο για την ηπατίτιδα Β.

Λοίμωξη από κυτταρομεγαλοϊό

Ο κυτταρομεγαλοϊός ή μεγαλοκυτταροϊός (Human cytomegalovirus -HCMV ή CMV) είναι πολύ διαδεδομένος και η σεξουαλική επαφή είναι συχνός τρόπος μετάδοσης. Οι πηγές μετάδοσης είναι οι εκκρίσεις από τον φάρυγγα , οι εκκρίσεις από τον κόλπο και τον τράχηλο της μήτρας , από μετάγγιση πρόσφατου αίματος , από τα ούρα και τα κόπρανα. Η λοίμωξη εμφανίζεται συχνότερα και εξαπλώνεται ευκολότερα σε ζεστό κλίμα και όταν πολλά άτομα ζουν στον ίδιο χώρο με κακές συνθήκες υγιεινής. Η λοίμωξη μπορεί να έχει καμιά ή ήπια συμπτωματολογία που θυμίζουν γρίπη (π.χ. πυρετός) και η CMV λοίμωξη είναι η συχνότερη ενδομήτρια λοίμωξη που προκαλεί σοβαρές βλάβες στο έμβρυο όταν μολυνθεί η μητέρα. Η διάγνωση γίνεται με τις εργαστηριακές εξετάσεις με την διαπίστωση της αύξησης των τίτλων αντισωμάτων εναντίον του ιού ενώ τα βασικά μέτρα προφύλαξης είναι η χρήση προφυλακτικού κατά την σεξουαλική επαφή και η τήρηση των κανόνων υγιεινής.

Σ.Μ.Ν που οφείλονται σε μύκητες



Από τους μύκητες που μεταδίδονται κατά την σεξουαλική επαφή ο πιο συχνός είναι η Candida albicans. Ο μύκητας Candida albicans ευθύνεται για το 90% των περιπτώσεων της μυκητιασικής κολπίτιδας ενώ το 10 % των περιπτώσεων μυκητιασικής κολπίτιδας προκαλούνται από τις Candida glabrata και Candida tropicalis. Συνεπώς ο μύκητας προκαλεί στη γυναίκα κολπίτιδα ενώ αντίθετα στον άνδρα βαλανοποσθίτιδα, φλεγμονή δηλαδή της βαλάνου και της πόσθης του πέους. Τα συμπτώματα που παρουσιάζουν οι γυναίκες είναι αυξημένες κολπικές εκκρίσεις με λευκό ή κιτρινωπό χρώμα , κνησμό (φαγούρα) και αίσθημα καύσου στην περιοχή του αιδοίου και του κόλπου . Αντίθετα, οι άντρες μπορεί να μην εμφανίσουν κάποιο σύμπτωμα ή να παρατηρήσουν μετά τη σεξουαλική επαφή πόνο και κοκκινίλες στη βάλανο του πέους. Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εξέταση και την καλλιέργεια κολπικού υγρού που θα καθορίσει το είδος των μυκήτων ενώ η θεραπεία περιλαμβάνει την λήψη αντιμυκητιασικών φαρμάκων σε μορφή χαπιών , υπόθετων ή κρέμας που είναι προτιμότερο να εφαρμόζεται ταυτόχρονα και στους δύο συντρόφους.

Σ.Μ.Ν που οφείλονται σε παράσιτα



Από τα παράσιτα κύριος εκπρόσωπος είναι οι ψείρες του εφηβαίου που αποικίζουν την περιοχή των γεννητικών οργάνων , μεταδίδονται κατά την σεξουαλική επαφή ή με τα κλινοσκεπάσματα και προκαλούν ανυπόφορο κνησμό.

Eνδιαφέρεστε να κλείσετε ραντεβού;

Ευχαριστώ πολύ τον κ.Χριστάκη για την άψογη καθοδήγηση του κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μου!

Φόρμα Επικοινωνίας