Κολπίτιδα

Κολπίτιδα - Τί την προκαλέι | Δρ. Χριστάκης

Εισαγωγή

Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που οδηγούν μια γυναίκα στο γυναικολόγο είναι οι λοιμώξεις του κόλπου ,γνωστές ως κολπίτιδες. Σε φυσιολογικές συνθήκες στον κόλπο της γυναίκας υπάρχει μία ποικιλία μικροβίων, που αποτελεί τη φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου και δεν προκαλούν νόσο. Οι μικροοργανισμοί που υπάρχουν φυσιολογικά στον κόλπο δεν πολλαπλασιάζονται υπέρμετρα ώστε να προκαλέσουν λοίμωξη και εμποδίζουν όσο γίνεται την εγκατάσταση άλλων πραγματικά παθογόνων μικροβίων. Οι φλεγμονές του κόλπου προκαλούνται κυρίως από μύκητες (συχνότερα από Candida albicans) ,τριχομονάδες (Trichomonas vaginalis), αερόβια και αναερόβια μικρόβια.

Τι προκαλεί την κολπίτιδα



Διάφοροι παράγοντες μπορούν να διαταράξουν τη φυσιολογία του κολπικού περιβάλλοντος και να καταστήσουν τον κόλπο ευάλωτο στην ανάπτυξη λοιμώξεων.

Οι πιο συνηθισμένοι παράγοντες είναι:

• Συχνή εφαρμογή κολπικών πλύσεων που μπορούν να καταστρέψουν τα φυσιολογικά μικρόβια του κόλπου

• Παρατεταμένη λήψη αντιβιοτικών ευνοεί την ανάπτυξη κολπίτιδας γιατί το αντιβιοτικό δρα χωρίς διάκριση σε όλες τις περιοχές του σώματος και δεν μπορεί να ξεχωρίσει ποια μικρόβια επιδιώκουμε να καταστρέψει και ποια όχι. Ο πιο συχνός τύπος κολπίτιδας που εμφανίζεται από τη λήψη αντιβιοτικών είναι αυτή που προκαλείται από μύκητες.

• Ασθένειες του ανοσοποιητικού συστήματος ,νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης ,η λήψη κάποιων φαρμάκων που επηρεάζουν το αμυντικό σύστημα του ανθρώπου και οι χημειοθεραπείες ,προκαλούν μείωση της άμυνας του οργανισμού και ευνοούν την ανάπτυξη κολπίτιδας

• Η μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων ,που παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση του υγιούς περιβάλλοντος όχι μόνο του κόλπου αλλά και όλου του γεννητικού συστήματος της γυναίκας, οδηγεί σε ατροφικές καταστάσεις προκαλώντας έμμεσα την ανάπτυξη λοιμώξεων. Η έλλειψη οιστρογόνων ευθύνεται για κολπίτιδες στην εμμηνόπαυση ,αλλά και σε γυναίκες που κάνουν λήψη αντισυλληπτικών δισκίων (καθώς μειώνουν τα επίπεδα των φυσιολογικών οιστρογόνων)

• Η ένδυση με στενά παντελόνια από ακατάλληλο υλικό (με συνέπεια αύξηση της θερμοκρασίας) ,η χρήση αντισυλληπτικών διαφραγμάτων χωρίς προσοχή στις οδηγίες που πρέπει να ακολουθούνται και η χρήση ταμπόν στην εμμηνορρυσία ευνοούν την ανάπτυξη κολπίτιδας.

• Η μη τήρηση των σωστών συνθηκών υγιεινής

• Γυναίκες που εμφανίζουν υποτροπιάζουσες κολπίτιδες χωρίς να ανευρίσκεται σε αυτές κάποιος προδιαθεσικός παράγοντας και έχουν μια επιρρέπεια στην ανάπτυξη κολπίτιδων.

Ποια είναι τα συμπτώματα που προκαλούν



Οι κολπίτιδες εκδηλώνονται συνήθως με αυξημένες κολπικές εκκρίσεις ,που σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν περίεργη ή δυσάρεστη οσμή , με αίσθημα καύσου και κνησμό στην περιοχή ,περιοχική ερυθρότητα και οίδημα ,ενώ παράλληλα μπορεί να εμφανιστεί και ενόχληση κατά την ούρηση(δυσουρία) ή τη σεξουαλική επαφή(δυσπαρευνία). Τέλος μπορεί να παρουσιαστεί λύση της συνεχείας του δέρματος και του βλεννογόνου που χειροτερεύει όσο η γυναίκα συνεχίσει να «ξύνει» την περιοχή.

Διάγνωση



Η γυναίκα που παρουσιάζει κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα πρέπει να εξεταστεί από το γυναικολόγο και η σωστή αντιμετώπιση απαιτεί καλλιέργεια κολπικού υγρού για να απομονωθεί το μικρόβιο που προκάλεσε την κολπίτιδα. Η διάγνωση, πέρα από τις καλλιέργειες ,θα βοηθηθεί από το ιστορικό και την επισκόπηση της περιοχής.

Αντιμετώπιση κολπίτιδας



Μετά τη διάγνωση η χορήγηση του κατάλληλου αντιμικροβιακού φαρμάκου για 7 με 10 ημέρες εξασφαλίζει τη σίγουρη και πλήρη θεραπεία της γυναίκας. Η θεραπεία πρέπει να είναι αιτιολογική μετά από εργαστηριακή διάγνωση, καθώς δεν είναι σωστό η γυναίκα να λαμβάνει φάρμακα αν δεν γνωρίζουμε το ακριβές αίτιο ,και αυτό το επιτυγχάνουμε μόνο με τις καλλιέργειές. Επίσης αν μια γυναίκα εμφάνισε κάποτε , για παράδειγμα μύκητες, δε σημαίνει ότι αν ξαναπαρουσιάσει συμπτώματα κολπίτιδας αυτά θα οφείλονται πάλι σε μύκητες. Η χρήση κολπικών σκευασμάτων χωρίς τη συμβουλή του γιατρού, επειδή αυτά κάποτε βοήθησαν, αποτελεί σφάλμα.

Τέλος, πρέπει να έχουμε υπόψη ότι συχνά απαιτείται και η παράλληλη θεραπεία του σεξουαλικού συντρόφου της γυναίκας, χωρίς απαραίτητα να εμφανίζει συμπτώματα, καθώς αν είναι φορέας του ίδιου μικροοργανισμού θα ξαναμολύνει τη γυναίκα όταν αυτή ολοκληρώσει την θεραπεία της.

Ποια είναι τα αίτια της κολπίτιδας



Τα συχνότερα αίτια κολπίτιδας είναι:

• Κολπίτιδα από μύκητες
• Κολπίτιδα από τριχομονάδες
• Μη ειδική βακτηριδιακή κολπίτιδα
• Λοίμωξη από μυκόπλασμα και χλαμύδια
• Κολπίτιδα λόγω αλλεργικής αντίδρασης (πχ από αντισηπτικά ,κολπικές πλύσεις κ.α.)
• Ατροφική κολπίτιδα ( σε εφηβεία και εμμηνόπαυση).

Κολπίτιδα από μύκητες



Το συχνότερο αίτιο κολπίτιδας στη γυναίκα είναι ο μύκητας Candida albicans που ευθύνεται για το 90% περίπου των περιπτώσεων μυκητιασικής αιδοιοκολπίτιδας. Σχεδόν κάθε γυναίκα ,κάποια στιγμή στη ζωή της, θα έχει ένα επεισόδιο αιδοιοκολπικής μυκητίασης. Παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη τέτοιου είδους κολπίτιδας είναι , εκτός από αυτούς που αναφέρθηκαν παραπάνω , η εγκυμοσύνη αλλά και η χρήση κακής ποιότητας εσωρούχων που δεν αφήνουν την περιοχή να «αναπνέει», με αποτέλεσμα η περιοχή να γίνεται θερμή και υγρή ευνοώντας την ανάπτυξη του μύκητα. Εκτός από τους προδιαθεσικούς παράγοντες ,υπάρχουν γυναίκες που παρουσιάζουν μια επιρρέπεια στην ανάπτυξη μυκήτων στον κόλπο τους, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν εξάρσεις κατά καιρούς ,και συνήθως κατά την εμμηνορρυσία ή μετά από σεξουαλική επαφή. Η μυκητιασική κολπίτιδα μπορεί να είναι ασυμπτωματική αλλά και να εμφανίζει αρκετά συμπτώματα που μπορεί να είναι ήπια έως αφόρητα. Χαρακτηριστική είναι η υπερέκκριση λευκωπών ή κιτρινωπών υγρών( σαν κομμένο γάλα ή τυρί) , συχνά η γυναίκα αισθάνεται κνησμό και κάψιμο στην περιοχή του αιδοίου και του κόλπου, ενώ η περιοχή είναι κόκκινη και ερεθισμένη. Η διάγνωση της κολπίτιδας είναι σχετικά εύκολη από την κλινική εικόνα ,καλό όμως είναι να επιβεβαιώνεται με την εξέταση του κολπικού εκκρίματος που θα καθορίσει το είδος των μυκήτων έτσι ώστε να δοθεί η σωστή θεραπεία.

Η θεραπεία της κολπίτιδας από μύκητες γίνεται με τη χρήση αντιμυκητιασικών φαρμάκων που χορηγούνται από το στόμα (κάψουλες) ή κολπικά (κολπικά υπόθετα ή κολπική αλλοιφή). Στις περιπτώσεις εκείνες όπου τα συμπτώματα υποτροπιάζουν η θεραπεία πρέπει να περιλαμβάνει και τον σεξουαλικό σύντροφο της γυναίκας ακόμα και αν αυτός δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα. Τέλος, κατά τη διάρκεια της θεραπείας ,συνιστάται να αποφεύγονται οι σεξουαλικές επαφές ή αυτές να γίνονται μόνο με τη χρήση προφυλακτικού.

Κολπίτιδα από τριχομονάδες



Η τριχομοναδική κολπίτιδα οφείλεται στο πρωτόζωο τριχομονάδα του κόλπου (Trichomonas vaginalis). To πρωτόζωο αυτό ζει μόνο μέσα στον κόλπο, την γυναικεία ουρήθρα και την ανδρική ουρήθρα. Μεταδίδεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή και σπανιότερα από τη χρήση εσωρούχου ,μαγιό ή πετσέτας που είναι μολυσμένα από τριχομονάδες. Η εκδήλωση της τριχομοναδικής κολπίτιδας αρχίζει συνήθως ξαφνικά, με αυξημένες δύσοσμες κολπικές εκκρίσεις που έχουν ένα χαρακτηριστικό πρασινοκίτρινο χρώμα. Συχνά υπάρχει κνησμός και κάψιμο στην περιοχή , πόνος στη σεξουαλική επαφή και μερικές φορές ενόχληση κατά την ούρηση (δυσουρία) που θυμίζει ουρολοίμωξη. Στους άνδρες η τριχομοναδική λοίμωξη μπορεί να είναι ασυμπτωματική. Τέλος, η διάγνωση επιβεβαιώνεται με την καλλιέργεια κολπικού υγρού ενώ η θεραπεία γίνεται με τη χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού για τουλάχιστον επτά ημέρες. Την ίδια αγωγή πρέπει απαραίτητα να ακολουθήσει και ο σεξουαλικός σύντροφος της γυναίκας.

Μη ειδική βακτηριδιακή κολπίτιδα



Αποτελεί μια ιδιαίτερη κατάσταση ,κατά την οποία παρατηρείται υπερβολική ανάπτυξη διαφόρων ειδών αναερόβιων μικροβίων, και πιο συχνά κυριαρχεί το μικρόβιο που ονομάζεται Gardnerella vaginalis. Η κολπίτιδα αυτή εκδηλώνεται με υπερέκκριση λεπτόρρευστων κολπικών υγρών που έχουν φαιό χρώμα και οσμή ψαριού. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με την καλλιέργεια κολπικού υγρού ενώ η θεραπεία γίνεται με τη χορήγηση κατάλληλου αντιβιοτικού. Την ίδια αγωγή πρέπει απαραίτητα να ακολουθήσει και ο σεξουαλικός σύντροφος της γυναίκας .Τέλος, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται η αντιμετώπιση της κολπίτιδας αυτής στην εγκυμοσύνη καθώς ευθύνεται για μόλυνση των υμένων που περιβάλλουν το έμβρυο και πρόωρο τοκετό.

Λοίμωξη από μυκόπλασμα και χλαμύδια



Μετά από καλλιέργεια κολπικού υγρού , μπορεί να εντοπιστεί ανάπτυξη μυκοπλάσματος, ουρεοπλάσματος ή χλαμυδίων. Οι μικροοργανισμοί αυτοί απομονώνονται στην περιοχή του τραχήλου της μήτρας και μπορεί να μην προκαλέσουν συμπτώματα, παρ’ όλα αυτά όμως είναι παθολογικοί και πρέπει να αντιμετωπίζονται κυρίως λόγω των πιθανών επιπλοκών που μπορεί να προκαλέσουν.

Το μυκόπλασμα και το ουρεόπλασμα μπορεί να συνδεθούν με προβλήματα γονιμότητας και επειδή η θεραπεία τους είναι εύκολη με τη χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού είναι προτιμότερο να αντιμετωπίζονται σε κάθε περίπτωση εφόσον διαγνωστούν.

Τα χλαμύδια μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή και αν επεκταθούν μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή φλεγμονή των σαλπίγγων (σαλπιγγίτιδα) έως και πυελική φλεγμονή. Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση αντιβιοτικού τουλάχιστον για δέκα ημέρες και πρέπει απαραίτητα να ακολουθήσει την ίδια αγωγή και ο ερωτικός σύντροφος της γυναίκας.

Κολπίτιδα λόγω αλλεργικής αντίδρασης



Κολπίτιδα είναι δυνατόν να προκληθεί λόγω άμεσης ή αλλεργικής αντίδρασης σε χημικές ουσίες, όπως στα αντισηπτικά που χρησιμοποιούνται σε κολπικές πλύσεις , στα συστατικά καθαριστικών προϊόντων ή ακόμα και σε ορισμένους τύπους προφυλακτικών. Επίσης κολπίτιδα μπορεί να προκληθεί από ξεχασμένα κολπικά ταμπόν και διαφράγματα αντισύλληψης. Τα συμπτώματα σε αυτό το είδος κολπίτιδας είναι η υπερέκκριση υγρών που προοδευτικά γίνονται δύσοσμα, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να υπάρχει ερεθισμός, κνησμός και αίσθημα καύσου, καθώς και ενόχληση κατά τη σεξουαλική επαφή. Για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής συνήθως αρκεί η απομάκρυνση του αιτίου που ευθύνεται για την κολπίτιδα και η εφαρμογή κολπικών πλύσεων στις περιπτώσεις επιμόλυνσης από μικρόβια.

Ατροφική κολπίτιδα



Η ατροφική κολπίτιδα είναι ένας άλλος τύπος κολπίτιδας που κυρίως μπορεί να εμφανιστεί σε γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση. Οφείλεται στη μείωση των γυναικείων ορμονών ,και συγκεκριμένα των οιστρογόνων, η οποία παρατηρείται κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης. Η έλλειψη των οιστρογόνων οδηγεί σε ατροφικές αλλοιώσεις του κόλπου , διαταράσσει την ισορροπία του κολπικού περιβάλλοντος και μεταβάλλει τη φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα του κόλπου που είναι απαραίτητη για την προστασία από την ανάπτυξη λοιμώξεων. Σε αυτό το είδος κολπίτιδας η γυναίκα παρουσιάζει αίσθημα κνησμού, ερεθισμού και καύσου, η περιοχή εμφανίζεται ωχρή και ξηρή, υπάρχει ευαισθησία έως και πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή. Η αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής περιλαμβάνει τη χορήγηση οιστρογόνων με τη μορφή κολπικής κρέμας ή υπόθετων.

Eνδιαφέρεστε να κλείσετε ραντεβού;

Ευχαριστώ πολύ τον κ.Χριστάκη για την άψογη καθοδήγηση του κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μου!

Φόρμα Επικοινωνίας